Nina Beier, Piotr Łakomy,
Gizela Mickiewicz, Michael E. Smith

W cyklu trzech poematów prozą, opublikowanych w 1974 roku w książce p.t. „Three Poems”, John Ashbery w postaci poetyckiej ewokacji opisuje stan umysłu człowieka w kryzysie lub mówiąc dokładniej podnoszącego się z kryzysu. Jednocześnie ton tej literatury ma w sobie coś z fantastyki, wszystkie trzy poematy brzmią jak wzniosła introdukcja do czegoś co prawdopodobnie mogłoby być obszerną science-fiction. Czytając „Nowego ducha”, „System” i „Recital” czytelnik ma także wrażenie obrazów przesuwających się jak w pierwszych ujęciach filmu, kiedy nie znając jeszcze intrygi zdany jest na zapamiętanie przypadkowego szczegółu, który, jak ma nadzieję, zostanie wyjaśniony później. Takie spełnienie w prozie Ashberego nie następuje. Po jej lekturze pozostaje zaledwie „wrażenie”, ponieważ nic nie zostało powiedziane wprost; to pisarstwo przypomina raczej usilne poszukiwanie sensu, niż jego skuteczne wskazanie. „Ponieważ życie jest krótkie, musimy pamiętać, aby zadawać mu raz po raz zawsze to samo pytanie (…)”.
Nieodparte wydaje się jednak stwierdzenie, że Ashbery opisuje w tych wierszach własny kryzys psychiczny. Jest w nich sinusoidalny ruch, falowanie, ale też rozmach nieprzystający nieco do utworu o charakterze konfesyjnym. Stąd pomieszanie i zmylone ścieżki – kryzys własnej tożsamości poeta opisuje jak kryzys świata; gdy przywołuje wspomnienia, robi z namaszczeniem archeologa. Pisze przy tym paradoksalną historię naturalną – drążąc prawdy subiektywne stawia tezy naukowe. Używa liczby mnogiej, w wyniku czego problemy i nadzieje pojedynczego „ja”, stają się arbitralnie powszechne.
Wychodzenie z kryzysu jest w konwencji tej poezji niczym przebudowa miasta po kataklizmie. Skoro upadek został opisany językiem naukowca, dalszy ciąg brzmi jak proroctwo. Za pomoc służą poecie słowniki ekonomii, fizyki, statystyki, filozofii, antropologii. Ashbery przeprowadza seans próbując tchnąć ducha w zwiędłe słowa i myśli. Jak pisze: “Nowe obyczaje przekształciły dane wyjściowe”.
Wierni post-apokaliptycznemu nastrojowi tej poezji, postanowiliśmy zbudować wystawę z prac artystów, których praktyka polega na twórczej pracy z przedmiotem gotowym. Idąc różnorodnych kierunkach wszyscy oni transformują i kwestionują zastany świat materialny, uruchamiając potencjał jego znaczeń. Ich prace, podobnie jak tekst Ashberego, zawieszone między przeszłością a przyszłością, opisują nietrwały i zmienny czas teraźniejszy.